به طور طبیعی رنگین کمان را میتوان در هنگام بارندگی به همراه رگبار و رعد وبرق یا به طور مصنوعی در افشانهی یک شلنگ آب مشاهده کرد در هر دو حالت خورشید باید در حال تابیدن باشد.
البته در نورهای مصنوعی نیز میتوان رنگین کمان تشکیل داد. رنگین کمان صبح ها در غرب و بعد از ظهرها در شرق دیده میشود. معمولا رنگین کمان را در بعد از ظهرها، هنگامی که طوفانی یک توده ابر را به طرف مشرق میبرد، میتوان دید. زیرا باران همراه با صاعقه اغلب بعد از ظهرها اتفاق میافتد. طوفان همراه با باران و رعد و برق معمولا همراه با رنگین کمان است زیرا در یک منطقهی محدود ایجاد میشوند و بین آن خورشید میتابد ولي با بارش پیوستهی باران در نزديك شما معمولا خورشید قابل دیدن نیست بنابراین رنگین کمانی نیز نداریم. در صورت ایجاد رنگین کمان، به راحتی قابل مشاهده است زیرا در جهت مخالف خورشيد ایجاد میشود و چشم مجبور نیست درخششهای آن را ببیند. تغییرات رنگین کمان تحت تاثیر ارتفاع خورشید و اندازهی قطراتی است که رنگین کمان در آن دیده میشود. رنگین کمان مخروطی با زاویهی راس تقريبا 42 درجه در نقطهای مقابل خورشید می سازد که معمولا یک مشاهده کننده در سطح افق روی زمین میبیند. وقتی خورشید در زاویه 42 درجه است فقط کمان کوچکی از بالای آن در افق قابل مشاهده است. وقتی خورشید پایین میآید، کمان رنگین کمان در آسمان بالا میآید تا در غروب آفتاب به صورت نیم دایره دیده میشود. چشم نوری که از این مخروط به چشم میرسد را به صورت دایره ای در فضا تصور میکند. گرچه واقعا رنگین کمان فقط یک جهت است.
موضوع جالب توجه دیگر، این است که اگر دو نفر کنار هم ایستاده باشند، یک رنگین کمان واحد را نخواهند دید. این قوس هفت رنگ، کمان دایرهای میباشد، که سایه سرناظر مرکز آن دایره است. پس بسته به جای هر فرد و فاصله او تا قطرات باران،کمانهای متفاوتی خواهیم داشت و هر کس رنگین کمان مخصوص خودش را خواهد دید.
شکل (5): تشکیل رنگین کمان اولیه و ثانویه. به جابجايي رنگها در رنگين كمان اوليه و ثانويه دقت كنيد.
ناحیه مرئی رنگین کمان
حدود طیف مرئی دررنگینکمانکاملا مشخص نیست. هر گاه حدود این طیف را بطور اختیاری بین موجهایی انتخابکنیم که در آنها حساسیتچشمبه یک در صد مقدار ماکزیمم برسد این طول موجها تقریبا 430 و 690 نانومتر خواهندبود، که نسبت آنها کمتر از 2درصد است. اگر نورها شدت کافی داشته باشند، چشم میتواندطول موجهای فراتر از این حدود را نیز آشکار کند. در بسیاری از آزمایشهای فیزیک ازصفحاتعکاسییاآشکارساز های الکترونیحساس به نور به جایچشم انسان استفاده میشود.